HÜR DÜŞÜNCE                                                                       ZEKERİYYA İLLEEZ

Zekeriyya_illeez@mynet.com                                        Em.Uz.Sosyal Bil.(Tarih)Öğretmeni

                               ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ VE (CUMHURBAŞKANLIĞI)

                                                         BAŞKANLIK SİSTEMİ (5)

          Başkanlık Sisteminde  yürütme (Hükümet) organının seçim teşekkül biçimi; Başbakanlık makamı kalkacak. Seçilmiş Başkan doğrudan belirleyeceği bakanlıklara milletvekili olmayan veya dışarıdan tespit ettiği kişileri bakan olarak atayarak hükümeti oluşturacaktır. Bu hükümetin Türkiye Büyük Millet Meclisinden güven oyu almasına gerek kalmayacaktır!

          Seçilen başkanın varsa partisiyle ilişkisi kesilmeyecektir. Yani isterse partisinde Genel Başkan da olabilecektir. Böylelikle yürütmeyle ilgili bütün kurumlara başkanlık edecek,bakanlıklar ve diğer kurumlarda yapılacak bürokrat atamlarının tek yetkilisi olacaktır.

          Seçilmiş Başkan kendisini de denetlemek durumunda olan Anayasa Mahkemesi ve HSYK( Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu) gibi yüksek yargı organlarının üyelerinin yasrısını doğrudan seçme yetkisine sahip olacaktır.. Bu kurumlara seçilecek diğer yarısı ise TBMM’nin salt çoğunluğu (Meclis üye tam sayısının yarısından bir fazlası)  ile seçilmesi öngörülüyor. Yani Başkanın kontrolünde,yönlendirmesinde olan milletvekilleri vasıtasıyla muhalife ihtiyaç duymadan seçimi sağlanacak,dolaylı olarak BAŞKAN tarafından seçilmiş olacaktır!

          Siyasi Partiler ve Seçim Kanunun demokratik esaslar çerçevesinde,ön seçimin zorunlu olduğu,barajsız ve temsil kabiliyetinin tek ölçü olduğu biçimde değiştirilemez ise seçilmiş Başkan;bu gün olduğu gibi seçilecek milletvekillerinin tamamını tespi edecektir. Tek seçici olarak Yasama Organının teşekkülünde çoğunluk üyelerini belirlemiş olacaktır.

          Seçimiş Başkan tarafından belirlenen bakanlar ve hükümet için TBMM’de araştırma komisyonu,soruşturma komisyonu ve gensoru gibi denetim mekanizmalarına başvurlmayacak,hükümetin güven oyu alması gibi bir mekanizma söz konusu olmayacaktır.

          Başkan “Temel Hak ve Hürriyetler “dışında,yürütmeyi ilgilendiren her konuda Başkanlık Kararnamesi hazırlayabilecektir. Bu kararnamelerin iptali için meclis üye tam sayısının yarıdan bir fazlası oyuyla Anayasa Mahkemesine iptal davası açılabilecektir. Bilindiği üzere; Anayasa Mahkemesi bu kararnameler için iptal kararı versede,iptal kararı geriye yürümediğinden,bu kararnamelere göre yapılmış işlemler iptal edilmeyecek,kararnameler geçerli olmaya devam edecektir.

         Oysa şu anda ki anayasamız göre,Anayasa Mahkemesine “iptal davası” açma muhalefet partisine veya 110 milletvekili  birlikte başvuru şartına bağlanmıştır.

         Başkanın bu geniş yetkilerine karşı denetlenmesi,meclisin salt çoğunlu ile (276) soruşturma önergesi, meclis araştırması açılabilmesi ve komisyon kurulabilmesi için 330 oyun, Yüce Divan’a sevki içinde oyun bulunması gerekir.

         Yeni sistemde %50+1 başkanı denetlemek,milletvekili sayısının en az üçte ikisinin bir araya gelmesi gerekiyor.

         Oysa şu anda ki mevcut sistemde Başbakan,bakanlar için 55 oyla soruşturma önergesi verilebilir. 276 oyla Yüce Divana sevk kararı alınabilir iken;Başkanlık Sisteminde hukuki koruma zırhı genişletilmektedir!

         Mevcut anayasada ki seçilmiş olan Cumhurbaşkanının varsa partisiyle ilişkisi kesilir hükmünün anaysadan çıkarılması,”Cumhurbaşkanının partisiyle ilişkisi devam eder ve isterse partisine genel başkan olabilir.” Diye bir hüküm getirilmesine gerek yoktur. Zaten mevcut hüküm kalkınca; o konuda serbestiyet olduğu ortaya çıkar.

         TBMM’nin çıkarmış olduğu kanunu Başkan veto ederse 2/3’ü- 367 sayısıyla tekrar çıkarılması gerekir. Bu durum Başkanın yasama üzerinde ki vesayetini gösterir.

         Mevcut sistemimizde,TBMM veto edilmiş kanunu tekrar görüşerek kabul ederse,bu durumda Cumhurbaşkanı veto yetkisine sahip olmaksızın kanunu onaylayarak yürülüğe sokmak zorundadır.

         Bütün bu konulara baktığımız zaman mevcut 18 maddede ki değişiklikler,sistem değişikliği değil diktatörlğe giden rejim değişikliğine götürmektedir.

Devam edecek…..