Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde Deprem Farkındalığı Konferansı

Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) Mühendislik Mimarlık Fakültesi tarafından ülkemizdeki deprem tehlikesini değerlendirmek ve toplumsal bir farkındalık oluşturmak amacıyla konferans düzenlendi.

NEVÜ Vali Şinasi Kuş Kültür ve Kongre Merkezi Karavezir Salonu’nda gerçekleştirilen konferansa NEVÜ Rektörü Prof. Dr. Semih Aktekin,  Nevşehir Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Yusuf Şahin, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mutluhan Akın, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ersan Kabalcı, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Dinçer, NEVÜ akademik ve idari personeli ile öğrenciler katıldı.

Konferansın açılışında konuşan Rektör Prof. Dr. Semih Aktekin, “Öncelikle 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybeden tüm vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Bu depremler bize doğal afetler, muhtemel sorunlarla ilgili çözüm üretmemiz noktasında hatırlatma yaptı. Bilim insanlarının da bu afetlerin sebepleri, sonuçları, etkileri ve zararları ile ilgili çalışmalar yapmaları gerekiyor. Üniversiteler bunun için var. Depremin hemen ardından bizden valilikler aracılığıyla bilirkişi istendi. Teknik personellerimiz sahada hasar tespiti konusunda destek verdiler. Akademisyenlerimiz alanda bulunan bilim insanlarının arazi çalışmalarına destek sunan ‘TUBİTAK 1002-C Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programı’ kapsamında incelemede bulundular. Bugün akademisyenlerimiz bu çalışmanın bazı boyutlarını sizlerle paylaşacaklar. Çalışma sonuçlarının bilim dünyasına faydalı olmasını temenni ediyorum” diye konuştu.

Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ersan Kabalcı ise, “Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar diliyorum. Bugün gerçekleştirdiğimiz Mühendislik Mimarlık Konferanslarının ilkini ülkemizde büyük bir felakete yol açan deprem konusu üzerine düzenlemeye karar verdik. Kahramanmaraş depremlerinin hemen sonrasında Üniversitemiz Jeoloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri tarafından bölgede jeolojik ve zemin koşullarının yapı hasarına etkisinin ve depremin tetiklediği kaya düşmesi ve heyelanlar gibi kütle hareketlerinin araştırılması yönünde arazi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu bakımdan Jeoloji Mühendisliği bölümümüzün TÜBİTAK projesinin çıktılarını paylaşacağımız bu konferansı düzenledik. Bu tür etkinliklerin önümüzdeki muhtemel depremler için çalışmalarımızı yoğunlaştırıp deprem riskine karşılık önlemlerimizi alma konusunda hızlı hareket etme kabiliyetimizi geliştireceğini düşünüyorum” dedi.

Konferans Prof. Dr. İsmail Dinçer’in “Türkiye’nin Deprem Tehlikesi ve Nevşehir’e Genel Bir Bakış” sunumuyla başladı. Türkiye’nin güncel aktif fay haritalarında 326 adet tekli fay, fay zonu veya sistemi bulunduğunu belirten Dinçer, “Nevşehir il merkezi ve ilçelerini etkileyebilecek özellikte toplam 19 adet aktif fay zonu bulunmaktadır. Bu faylardan her birinin tek başına Mw 5,94 – 7,19 arasında deprem üretme potansiyelleri söz konusudur. Nevşehir ili ve özellikle kuzeyde yer alan ilçeleri için en tehlikeli fay Gümüşkent Fayı’dır. Yenilenmiş Türkiye Diri Fay Haritası’nda Kuvaterner aktif fay olarak haritalanan bu fayın Mw 6,89 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeli mevcuttur. Gümüşkent fayı üzerinde yürütülmüş herhangi bir paleosismoloji çalışması bulunmadığı için, deprem tekrarlanma aralığı, son depremden günümüze kadar geçen süre, fayın yıllık kayma hızı ve üzerinde biriken yamulma enerjisi gibi depremsellik analizlerine temel teşkil edecek veri bulunmamaktadır. Şimdiye kadar elde edilen verilerde; Nevşehir ve yakın civarında meydana gelen depremlerde Nevşehir’in etkilenmediği görülmüştür” diye konuştu.

NEVÜ Rektör Yardımcısı ve Mühendislik Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mutluhan Akın, TÜBİTAK 1002-C projeleri kapsamında desteklenen “Kahramanmaraş 7.7 ve 7.6 Depremleri Sonrası Yerinde Depreme Dayalı Kaya Düşmesi Olan Alanların Belirlenmesi” isimli proje kapsamında deprem bölgesinde yürüttükleri teknik çalışmalar sonunda elde ettikleri veriler ile gözlemlerini katılımcılar ile paylaştı.

Akın, “6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen deprem sonrasında büyük kayıplarımız ve acılarımız oldu. Öncelikle depremde hayıtını kaybedenlere bir kez daha Cenab-ı Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar ve yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum. Ülke olarak biz bir deprem ülkesiyiz ve bu kaçınılmaz bir gerçek. Bunun için de gerekli önlem ve tedbirlerimizi de almamız gerekiyor. Çünkü ülkemiz yakın tarihte dünyada gerçekleşmiş en büyük depremler arasında iki büyük depremi 24 saat içerisinde yaşadı. Ve bu depremler 11 ilde, 62 ilçe ve 10 bin 190 köyde yıkıma yol açtı. Bununla birlikte 50 binin üzerinde vatandaşımızda hayatını kaybetti. Ayrıca depremin tetiklediği 2826 kütle hareketleri dediğimiz heyelanlar sonunda da 92 kişi hayatını kaybetti.

Yaşadığımız depremlerde can ve mal kaybının ana sebeplerine zemin koşulları açısından baktığımızda aktif fay hatları üzerinde ve çok yakınında yoğunlaşma, sıvılaşma potansiyeli yüksek zeminlerde gerekli önlemler alınmadan yapılaşma ve ikinci olaylar dediğimiz heyelan ve kaya düşmesi etkisi altındaki alanlardaki yapılaşmalardan kaynaklandığını görüyoruz.

Diğer taraftan yapı tekniği açısından ise binaların yetersiz temel performansı, yapısal elemanlardaki tasarım hataları, uygun olmayan beton, demir ve benzeri malzeme kullanımı, hatalı kolan-kiriş bağlantıları, işçilik hataları, yumuşak kat varlığı ve 2000 yılı öncesine ait yapılarda yönetmeliklerden kaynaklanan hususların depremlerde mal ve can kaybının artmasında başlıca rol oynadığını görmekteyiz” diye konuştu.

Konferans soru-cevap bölümünden sonra Prof. Dr. Mutluhan Akın ve Prof. Dr. İsmail Dinçer’e teşekkür belgelerinin takdimi ile sona erdi.