GÖSTERİ VE YÜRÜYÜŞ

HÜR DÜŞÜNCE                                                                       ZEKERİYYA İLLEEZ

Zekeriyya_illeez@mynet.com                                        Em.Uz.Sosyal Bil.(Tarih)Öğretmeni

                                                      GÖSTERİ VE YÜRÜYÜŞ

          Allah insanlara akıl ve düşünce vermiştir.Bu akıl ve düşüncesiyle karar vermekte ve hayatını düzenlemektedir. İnsan şayet imanı var ise;yaşadığı ömrünün hesabını Allah’a verecektir.

          İnsanları hakları olduğu kadar ödevleri de vardır.Hak ve ödevlerini bilen insan bilinçli yaşıyor ise olabildiğince haklarını arar,mutlu olmaya çalışır.

          İnsanlar temel hak ve hürriyetleriyle yaşar. Temel hak ve hürriyetler yönetim biçimlerine göre değişir. Mesela monarşik,oligarşik yapılanmalarda tek kişi ve gurup hakimiyeti söz konusu olduğu için totaliter anlayış otokrat yapı söz konusudur.

          Temel hak ve hürriyetlerin en geniş nitelikte olduğu rejimler demokratik rejimlerdir.

          Demokrasiyle idare edilen ülkelerde bu hak ve hürriyetler daha rahat yaşanır. Çünkü demokrasiyi oluşturan milli hakimiyet,hürriyet,eşitlik prensipleri esastır.

          Temel hak ve hürriyetler,insanın onurluca yaşaması için düzenlemedir. Haklar ve ödevler sorumluluğuda beraberinde getirir.Bu sorumluluk bilinci,başkalarınında haklarının olduğu bilincini oluşturur. Herkes hak ve hürriyetlerini kullanırken başkalarına saygılı olmayı anlar. Yani insan başkalarına,kurumlara,millete ve devlete zarar vermemeli;iyi,güzeli,doğruyu yaşamalıdır.

          Geçmişten günümüze kadar baktığımızda art niyetli kullanımlar, hep anarşi ve terör hareketlerinde bulunanalar ve onları destekleyenler tarafından olmuştur.

          Onun için demokratik rejime karşıt olan totaliter rejimlerde temel hak ve hürriyetler ya yoktur,yada kısıtlıdır.

          Demokrasiyle idare edilen ülkelerde ise sınırlamalar ve gerekirse kullanılmama halleri belirtilmiştir.

          İnsanlar dilek ve isteklerini sunma,duyurma,beğendiklerini kutlama veya beğenmediklerini protesto etme,eleştirme hareketleri ancak hür düşünce,hür fikir,hür iradesiyle belirtebilmelidir.

          Anayasamızda sıkıyönetim,olağanüstü hal,seferberlik ve savaş hallerinde temele hak ve hürriyetler kısıtlanabilmektedir.

          Yine Anayasamızda sahip olduğumuz temel hak ve hürriyetler;-Cumhuriyeti,demokrasiyi ortadan kaldırmak,-Ülkeyi bölmek,parçalamak,-rejimi değiştirmek,- Irk,dil,din,cins ayrımı yapmak için kullanılamaz hükümleri mevcuttur.

          Vücudun toksinli maddeleri atması,oksijene ihtiyacı olduğu gibi toplumlarında tepkisini demokratik yollarla gösterebilme imkanına sahip olmalıdır.

          Ne zaman meşru şekilde demokratik haklarını gösteri ve yürüyüşü yerine getirilmediyse orada kaos  ortamı oluşmuştur. Bu durum ise devlete ve vatandaşa zarar vermiştir.

          1969 da AP (Adalet Partisi) Ankara İl Kongresinde etkin delegelerden birisi,Demirel’e “ülkede,Ankara sokaklarında gösteri ve yürüyüşler var.Niçin devlet,asker,polis müdahale etmiyor,durdurmuyor” diye eleştirince; Demirel söz alır ve “Toplumun gazını almak lazım.Bırakın yürüsünler.Yollar yürümekle aşınmaz” diye cevaplandırır. Demirel’in bu siyasi tarihe mal olmuş sözleri sağ-sol muhalefet tarafından anlaşılmamış ama ağırda eleştiriler yapılmıştır. Halbuki Demirel Düşünce kanaat hürriyetini ifade için toplantı gösteriş ve yürüyüş hakkını meşru şekilde kullanılmasını ifade etmekteydi. 48 yıl önce söylenen “Yollar yürümekle aşınmaz “ sözü ancak şimdi anlaşılmıştır.

          Vatandaşa hak arama yollarını,istek ve dileklerini ifade edebilme şartlarını bulamazsa gayr-ı meşru yollara itilmiş olur. Bir başkasına,kurumlara,devlete,millete zarar vermeden,anayasada ifade edilen sınır ve şartlar içinde herkes susan değil konuşan Türkiye şartlarında,hür düşünce,hür fikir,hür iradesini serbestçe ifade edebilmelidir.